محل تبلیغات شما



دعاوی خود را به ما بسپارید

موسسه حقوقی حامیان عدالت متشکل از تیم وکلای مجرب آماده ارائه خدمات حقوقی در سراسر کشور

واقع در شهرستان اشتهارد-بلوار آیت اله ای -جنب دادگستری

شروع فعالیت:9صبح الی 14 بعد از ظهر

تلفن تماس:02637728653

 


شرایط خروج از کشور برای بانوان


قوانینی برای بانوان ایرانی به منظور گرفتن پاسپورت و خروج از کشور وجود دارد که در اینجا به طور خلاصه به آن ها می پردازیم.


در رابطه با دختر خانم ها:
دختران بالای سال (تا سقف سنی ۴۰) برای خروج از کشور نیاز به اجازه ی پدر دارند ولی آنها منعی برای دریافت گذرنامه ندارند.
در رابطه با خانم های متاهل:


ماد‌‌‌ه ۱۸ قانون گذرنامه، صد‌‌‌ور گذرنامه برای ن متاهل را منوط به اجازه همسر کرد‌‌‌ه، ماد‌‌‌ه ۱۹ نیز عنوان می‌د‌‌‌ارد‌‌‌ اگر کسانی که به موجب ماد‌‌‌ه صد‌‌‌ور گذرنامه موکول به اجازه آنان است ‌از اجازه‌شان عد‌‌‌ول کنند‌‌‌، از خروج د‌‌‌ارند‌‌‌ه گذرنامه جلوگیری و گذرنامه تا رفع مانع ضبط خواهد‌‌‌ شد‌‌‌.
همان‌طور که مشخص است متن این ماد‌‌‌ه کاملا مطلق است و به این معناست که شوهر می‌تواند‌‌‌ هر زمانی و به هر د‌‌‌لیلی،با مراجعه به اد‌‌‌اره گذرنامه از اجازه خود‌‌‌ عد‌‌‌ول و همسرش را ممنوع الخروج کند‌‌‌.
✍️در رابطه با خانم های مطلقه:
ن مطلقه تا سقف سنی ۴۰ سال برای گرفتن گذرنامه نیازمند اجازه ولی قهری (پدر، جد پدری) یا دادگاه هستند.

 

با این کانال اطلاعات قضایی خود را بالا ببرید.

 کانال حامیان عدالت

https://t.me/HHAMiYANEEDALAT لینک


برای قضاوت میان مردم کسی را انتخاب کن که او را از همه برتر می دانی، کسی که موجب دشواری کارها نشود و رفتار خصمان او را به لجاجت نکشاند، و بر اشتباه خود پای نفشارد، و آن گاه که حق را شناخت در بازگشت به آن بخل نورزد، و نفس او به هیچ طمعی نگاه نکند، و تا همه حقیقت کشف نشود به اندک فهمی اکتفا نکند. کسی که درنگش در شبهات از همه بیشتر و بیش از همه اهل حجت ودلیل باشد و از مراجعه طرفین دعوا کمتر به ستوه آید و در کشف حقیقت امور از همه بردبارتر و بر روشن شدن حکم از همه قاطع ترباشد. کسی که ستایش او را سست نکند و ترغیب و تشویق، او را به جانبی گرایش ندهد.

این سخن امام شرایطی را که باید قاضی داشته باشد بیان می کند از جمله:


تشكر ميكنم از احترامي كه شما به يك معلم پير ميگذاريد. نكته اي كه مايلم امروز عرض كنم در واقع دنباله عرايضي است كه در كنگره ملي وكلا گفتم. شعري از ابوحنيفه خواندم كه بيانگر اهميت و مخاطرات كار وكالت است. از چهار واو، پرهيز كن، وكالت، وديعه، وصايت و وقف. نه اينكه اينها زشت است كه بايد پرهيز كرد بلكه آنقدر مهم است كه بايد با احتياط نزديك شد چون ممكن است بسوزاند.

قدر متيقن اين ها، امانت است. وكيل امين است براي موكل و براي ملت. وكالت به نظر من شغل خصوصي نيست هرچند دولتي هم نيست و خدمتي عمومي است. از اين امانت ملي و امانت در برابر موكل، قواعدي استخراج مي شود كه مي توان آن را اخلاق وكالت يا آيين وكالت ناميد. اگر چنين آيين نامه اي براي وكلا باشد بسيار مفيد است. مطلبي بنده تهيه كرده ام كه داراي ۴ قسمت است. در رابطه با موكل و دادرسي و جامعه و قاضي.

در رابطه با موكل اولين وظيفه وكيل اين است كه دست از گفتن چيزهاي غلوآميز و نشدني بردارد. امانت اقتضا دارد كه واقعيت به موكل گفته شود. وظيفه دوم در رابطه با موكل، لازم است نتايج امر وكالت را طوري كه تشحيص ميدهد به موكل اعلام كند و نگويد صددرصد برنده است. مثل جراح بايد توضيح دهد و بگويد چه مسائلي ممكن است در ضمن دادرسي پيش بيايد و چه اشكالاتي ممكن است پيش بيايد و چقدر شانس دارد.

سومين وظيفه اين است كه اگر خواست موكل راه انحرافي انتخاب كند او را باز داريد كه اگر غير از اين باشد با امانت ملت منافات دارد. نكته سوم دستمزد است. آيين نامه حق الوكاله را مشخص كرده است. به نظر من يك وكيل خوب رضايت موكل خود را جذب ميكند و پول زيادي نميگيرد.

در مورد رابطه وكيل با دادرسي، وكيل بايد از پيچيده كردن دادرسي خود داري كند. وكيل بايد از فنوني كه بلد است براي راهنمايي قاضي استفاده كند نه پيچيده كردن و طولاني كردن دادرسي. قاضي نياز دارد به هدايت و حمايت شما. خود من وقتي قاضي بودم از همين راهنمايي ها استفاده ميكردم. سعي كنيد اين امانت را قاضي هم حس كند. در رابطه با خود قاضي هم وكيل بايد به قاضي احترام بگذارد. مسند قضاوت احترام دارد. در خارج هم قاضي و وكيل، با هر وضعيت علمي يا شخصيتي كه باشد، وكيل قاضي را عاليجناب خطاب ميكند. كار بدي نيست كه وكلا و قضات با لباس رسمي در دادگاه حاضر شوند.

در رابطه وكيل با اجتماع، از وكيل اين توقع مي رود كه با لباس مناسب در مجامع عمومي حاضر شود و بايد درجامعه، شان وكالت را حفظ كند. رفتار وكيل بايد با قاضي احترام آميز باشد اما تملق آميز نباشد. وكيل در عين حال كه نبايد خود را كوچك كند، نبايد تفاخر هم بكند. بگذاريد جامعه خود به خود به شما احترام بگذارد. هرچه افتاده تر باشيد مردم شما را ايستاده تر مي بينند.

رعايت مسائل فوق، مستم دو شرط است كه در اختيار وكيل نيست. وكيلي مي تواند به مقتضاي امانت رفتار كند كه هم امنيت شغلي و هم آزادي در دفاع داشته باشد كه اين دو به هم مربوط است. در همايش هايي كه وكلا هستند، اين دو چيز را فراموش كرده اند. در مورد امنيت شغلي در خصوص استقلال وكلا و مظالمي كه در اين زمينه هست و موضع كانونهاي وكلا صحبت زياد شده است، اما در موضوع امنيت در دفاع، به ميزان مناسب، صحبت نشده است.

بعضي از وكلا به خاطر دفاع از موكل در زندان هستند و اين انتظار مي رود كه وكلا و كانونها از قوه قضاييه بخواهد كه به پرونده وكلايي كه بابت دفاع از موكل به زندان رفته اند امعان نظري بكند. بنده به شخصه و بعنوان اعلام از طرف جامعه وكالت، اگر اجازه مي دهيد، آزادي وكلائيكه فقط به خاطر دفاع از موكلان در بازداشت هستند، از قوه قضائيه تقاضاي آزادي ايشان مي گردد.

بخشي از سخن هم مربوط به قضات است. ممكن است وكلايي منطقي خلاف قضات باشند بايد به اين اختلافات زياد بها داده نشود. مسائل اخلاقي و سياسي و اجتماعي مثل جرائم ديگر نيست و اختلاف سليقه ها نبايد به نحوي باشد كه آزادي وكيل در دفاع خدشه دار شود. من آنچه شرط بلاغ است ميگويم، تو خواه از سخنم خواه پندگير خواه ملال

 در ازدواج موقت مرد ميتواند از طرف زن وکيل شود و خودش صيغه عقد را بخواند براي اين کار ابتدا بايد مدت و ميزان مهريه را تعيين کرد که توافقي است ولي حتما بايد مدت و مبلغ مشخص باشد و بدون تعيين مدت و ميزان مهريه صيغه باطل است بعنوان مثال يک ماه زمان عقد و پنجاه هزار تومان ميزان مهريه که عدد و مدت توافقي است
پس از تعيين اين دو مورد ، مرد ميتواند از زن بپرسد که آيا وکيل است صيغه عقد را بخواند و اگر زن قبول کرد مرد ابتدا از طرف زن و سپس از طرف خودش اين را با تلفظ کاملا صحيح عربي بخواند :

ابتدا مرد که وکيل شده است به وکالت و از طرف زن با رعايت تلفظ صحيح عربي ميگويد : ( مَتّعتُ مُوَکِّلَتی لِنَفسی فِی المُدَّةِ المَعلومَة عَلیَ المَهر المَعلوم ) و بعد از طرف خودش بگويد : ( قَبلتُ ) دقت داشته باشيد روي حرف قاف فتحه ، زير ب کسره و روي حرف ت ضمه وجود دارد

و با گفتن همين خط کوتاه به هم محرم ميشوند و مابقي چيزهائي که در عقد گفته ميشود لازم نيست و فقط جنبه تشريفاتي دارد

صيغه در اسلام جايز است و داراي شرايطي خاصي است که برخي از آنها شبيه به ازدواج دائم است و برخي آسانتر است و براي کساني که امکان ازدواج دائم ندارند بهترين راه حل ممکن است . برخي از علما صيغه دختر باکره بدون اذن پدر را جايز ميدانند و عده اي اجازه پدر را لازم ميدانند البته با ذکر احتياط واجب

صيغه تا زمان خليفه دوم عمر بن الخطاب بصورت گسترده اي در بلاد اسلامي رواج داشت اما با فتواي عمربن خطاب ممنوع شد و هم اکنون سني ها ازدواج موقت ندارند ولي چيزي شبيه به آن بعنوان ميسار دارند که با صيغه شيعيان تفاوت هائي دارد . حضرت علي مي فرمايند اگر عمر ازدواج موقت را منع نمي کرد در اسلام کسي به فحشا و گناه نمي افتاد مگر انسانهاي بدبخت

زني که صيغه ميشود بايد حتما عده نگه دارد . عده متعه بنابر احتياط واجب دو دوره حيض كامل است و ، عده يعنى مدتى كه زن پس از جدائي از شوهر بايد از ازدواج مجدد با شخص ديگري دورى كند و احكام عده را مراعات نمايد و اين يکي از تفاوت هاي فحشاگري و ازدواج موقت است و اين در حاليست که برخي فکر ميکنند در ازدواج موقت زن ميتوانند در 24 ساعت 24 بار صيغه شود که نشان از ناداني و ناآگاهي اين افراد دارد

چندي پيش وزير كشور ايران در همايش حجاب اعلام كرده بود كه بايد صيغه دركشور با جديت گسترش يابد. او گفته بود بايد فكري به حال پسران ۱۵ ساله كرد و راه حلش اين بود كه روحانيان و مسئولان حوزه، كاري بكنند. اما طبق معمول افرادي هستند که با آن مخالفت کنند و بيشتر مخالفان ، ن شوهردار و نمايندگان زن مجلس هستند . در واقع مثل هميشه که سير از گرسنه خبر ندارد و سواره از حال پياده و هر کسي که خرش از پل گذشت مدعي ميشود و البته بايد از آنهائي که مخالفت ميکنند پرسيد جواب دختراني که بخاطر فشار غريزه مردي مورد قرار گرفته اند و پسراني که بخاطر به عنف اعدام شده اند به عهده کيست و آيا شيطان جنودي بهتر از اينگونه مخالفان دارد ؟


 * گفت وگو - گامي به سوي عدالت
دكتر ناصر كاتوزيان - محمدحسين ساكت
ارديبهشت ۱۳۸۴

دو چيز روح را به شگفتي و ستايش وا ميدارد و هر چه بينديشي، آن شگفتي و ستايش نيز فزوني مييابد: آسمان پر ستاره اي كه بر بالاي سرما جاي گرفته و قانون اخلاقي كه در دل ما نهاده شده است. كانت

ــ محمد حسين ساكت: جناب استاد لطفا براي شروع كمي ازشرح حالتان براي ما بفرماييد.
ــ دكتر ناصر كاتوزيان: در دوم ارديبهشت ماه ۱۳۱۰ در تهران به دنيا آمدم. محله زندگي ما خيابان ري، كوچه دردار بود. در خانه اي متولد شدم كه، متاسفانه، آن را خراب كرده اند.كودكي من نيز تقريبا مثل كودكي ديگران گذشت و چيز قابل ذكري به خاطرم نمي آيد كه به عنوان شاخصه آن دوران عنوان كنم.

براي تحصيل به دبستان اقبال ميرفتم; انتهاي خيابان آبشار در محله دروازه دولاب (اين دبستان هنوز هم بر جاي خودش باقي است). اگر بخواهم خاطره اي از آن ايام ذكر كنم بايد بگويم كه در محله ما جوان ها دوست داشتند هرچه بيشتر ابراز قدرت نمايند و حريف بطلبند و غالبا با همديگر دعوا ميكردند و قهرا من هم از كتك خوردنها بي نصيب نمي ماندم!

جو و فضاي غالب اين محيط موجب شد كه من در يكي از تابستانها با سماجت تمام به ورزش بپردازم. اين روحيه ورزشكاري، هنوز هم در من باقي مانده است. به مرور اين فكر به ذهنم چيره شد كه اگر بخواهم سالم زندگي كنم بايد قوي” باشم.

استادم، مرحوم سنگلجي، ميگفت: براي انسان يك سانتي متر شاخ بهتر از سه متر دم است! و من در طول زندگي اين گفته طنز مرحوم سنگلجي را كاملا احساس كردم و به اين نتيجه رسيدم كه آدميزاد در هر محيطي كه زندگي ميكند بايد قوي باشد، حالا اگر در محيط دانشمندان قرار گرفت بايد سلطه خودش را از نظر عقلي و علمي ثابت نمايد و اگر در محيط اشخاصي كه اهل دعوا و نزاع هستند قرار بگيرد بايد بتواند خود را در آن جمع حفظ كند. غريزه صيانت نفس چيزي استكه هرگز نميتوان آن را انكار كرد.

وقتي در دوره دبيرستان (دبيرستان علميه) درسميخواندم دروس فيزيك و رياضي من قوي تر از ديگر درسها بود. به طوري كه يك بار در مسابقه جبر دبيرستانهاي تهران من نفر اول شدم. چند بار نيز مسائلي را كه در هندسه به مسابقه گذاشته ميشد، حل كردم. تا كلاس پنجم را در رشته علميخواندم اما، به پيشنهاد مرحوم حاج عظيمي ـ كه بعدها رئيس تربيت بدني شد ـ ششم را در رشته ادبي خواندم.

در دورانتحصيل در دبيرستان هم رئيس انجمن ورزش بودم و هم رئيسانجمن موسيقي. آن سال در رشته ادبي نيز شاگرد اول شدم و مدال درجه دوم علمي را به همين مناسبت به من دادند (۱۳۲۷). البته بايد بگويم كه در موسيقي، من ساز به خصوصي نميزدم، اما به رديف هاي ايراني تسلط داشتم و آنها را ميشناختم. اما برخي از همكلاسي هاي من هم اكنون در موسيقي اشخاص سرشناسي هستند: مثلا مهندس همايون خرم عضو انجمني بود كه من سرپرست آن بودم و ايرج در آنجا خواننده، و ناصر ملكمطيعي كاراكتر، و دكتر بهمن نياكان نوازنده ويلن هم عضو اين انجمن بود.

در مجموع در دبيرستان علميه فعاليتهاي خارج از برنامه باعث جلب توجه معلمين و مدير مدرسه ميشد. از همين رو اصرار كردند كه من در همان دبيرستان بمانم و رشته ادبي بخوانم. در اينجا لازم ميدانم از معلم عارف خودم مرحوم ميرافضلي كه به مثنوي بسيار علاقه داشت و درس عربي را به صورت تجزيه و تركيب نهجالبلاغه براي ما ميگفت، ياد كنم.

ايشان وقتي وارد كلاس ميشد دو بيت از مثنوي را با صداي شكسته و لرزان ميخواند و بچه ها بي نهايت براي اين پيرمرد احترام قائل بودند و مطلقا در كلاسش لودگي و شيطنت نميكردند. بي گمان اولين جرقه هاي عرفان و فلسفه توسط ايشان در ذهن و ضمير من روشن شد. مرحوم ميرافضلي
قطعه اي از نهج البلاغه را سر كلاس مينوشت و بعد آن را معني و تجزيه و تركيب ميكرد و صرف و نحو را به اين طريق به ما مي اموخت.

پدرم اصرار داشت كه من وارد دانشكده حقوق شوم و رشته علوم سياسي بخوانم و در وزارت خارجه مشغول به كارشوم. من هم بر اثر همين تمايل او وارد دانشكده حقوق شدم، اما دانشجوي سال دوم بودم كه، متاسفانه، پدرم فوت كرد. آن روزها در وزارت خارجه كساني را كه آشنا يا قوم و خويشي در آنجا داشتند مي پذيرفتند و غالبا ورود افراد متفرقه ـ حالا هر چه قدر هم كه لياقت و شايستگي داشته باشند ـ دشوار بود. از همينرو، تصميم گرفتم كه به رشته قضايي بروم.

در رشته قضايي چون مغزم به رياضيات و استدلال بيشتر توجه داشت تا به مسائلي كه ميبايد حفظ ميشد”، توفيق بيشتري پيداكردم و در دانشكده حقوق دوباره صاحب رتبه اول شدم. در همين زمان قرار شد كه محصلين برتر ايراني را براي ادامه تحصيل به خارج بفرستند (۱۳۳۰). در آن دوران، مرحوم دكترمصدق به عنوان نخست وزيري بسيار محبوب كه در دل غالب مردم و عمدتا جوان ها جاي خاصي داشت، بر سر كار بود و شاه هم با مصدق سر ستيز داشت.

روزي كه قرار بود شاه به من مدال درجه يك علمي بدهد، به عنوان اعتراض به رفتار شاه نسبت به مصدق، در آن جلسه اهداي مدال حاضر نشدم، و همين باعث شد كه بورس تحصيلي را حذف نمايند و من از تحصيل در خارج محروم شوم.

در دوره ليسانس، كشش فوق العاده اي به فرهنگ اسلامي پيدا كردم، به طوري كه ورقه امتحاني اصول مرا كه مرحوم استاد محمود شهابي ملاحظه كرد، از اين كه دانشجويي از تمام كتب فقها و اصوليين شاهد و مثال مي اورد و ادله و براهين براي اثبات موضوع ذكر ميكند، بسيار متعجب شد. پس از آن، ورقه مرا مهر و موم كردند و گفتند كه آن را به قم مي فرستيم تا آقايان مراجع و طلاب ببينند كه ما در دانشكده حقوق چه جور دانشجوياني داريم.

ــ از استاداني كه در دانشگاه بر شما اثر علمي و اخلاقي داشتند، شمه اي بفرماييد؟
ــ از جمله استاداني كه در دانشكده حقوق تاثير بسزايي بر من داشتند ميبايد در درجه اول از مرحوم استاد محمد سنگلجي ياد كنم. ايشان به نوعي هم ذوق فقهي را در من بيدار نمودند و هم ذوق عرفاني را. من هم در درسهاي مثنوي و هم در ديگر درسهاي ايشان در خارج از كلاس حاضر ميشدم و استفاده ميكردم. به ويژه منش عرفاني و بي پيرايه اي كه ايشان داشت در من ذوقي اخلاقي ايجاد كرد.

همه جوانها آرزوهايي در سر دارند، مثلا عده اي دوست دارند كه ثروتمند بشوند، و بعضي دلشان ميخواهد كه قدرتمند بشوند، ولي من بر اثر تشويق مرحوم سنگلجي و سايراستادانم، اين آرزو در دلم بود كه يك نويسنده” بشوم، و دررشته اي كه كار ميكنم ابتكاري داشته باشم. اين داعيه پيوسته در وجود من بوده و هست.

به همين جهت پس از اين كه ليسانسم را گرفتم به فاصله كوتاهي شروع كردم به نوشتن. ازتاريخي كه از تحصيل فارغ شدم، يعني از سال ۱۳۳۱ تا تاريخ شروع به نوشتن رساله وصيت، شايد يك يا دو ماه بيشتر طول نكشيد.

مرحوم دكتر سيدحسن امامي، ديگر استادي بود كه بسيار بر من تاثير گذاشت. بلند نظري و ديده باز ايشان از جمله صفات پسنديده اي بود كه بسيار به چشم مي امد و جلب نظرميكرد. دكتر امامي قانون مدني را از روي كتاب منصور السلطنه عدل ميخواند و براي ما توضيح ميداد و مطالبي را نيزخودش بر مواد آن كتاب اضافه ميكرد و به ما درس ميگفت.

نه تنها نحوه درس دادن ايشان بسيار جالب بود، بلكه عميقا دلسوز دانشجويان در همه امور نيز بود. چرا كه دائم در راهرو با دانشجويان صحبت ميكردند و به درد دل آنها گوش فرا ميدادند و در صدد رفع مشكل و مساله برمي آمدند. همه اين خصوصيات براي جواني نوخاسته الگو” بود. من توان يك استاد را در حل مشكلات اجتماعي دانشجويان ندارم. وليپيوسته در جستجوي آنم كه محققي” را در گوشه اي پيدا كنم و تشويق نمايم تا روشنتر و راحتتر به راه تحقيق ادامه دهد، زيرا مي ديدم كه تشويق مرحوم سنگلجي و مرحوم امامي و سايراستادان در ما بسيار موثر واقع ميشد.

در مورد مرحوم استاد شهابي بايد بگويم كه ايشان به واقع ”مجسمه تقوا و علم” بود. اما ساير استادان تاثير چنداني بر من و ديگر دانشجويان نداشتند. مثلا دكتر مصباحزاده (رئيسرومه كيهان) استاد حقوق جزائي ما بود كه ما شايد در طول سال حدود دو يا سه بار ايشان را ديديم و آن دو سه بار هم با عجله و شكسته بسته چيزهايي گفت و رفت.

البته قصد من بدگويي از ايشان نيست، بلكه ميخواهم بگويم كه همان طوريكه مرحوم سنگلجي و امامي و شهابي تمام وقت و تماما در خدمت دانشجو بودند و بسيار هم بر دانشجويان تاثير داشتند، در مقابل بودند كساني كه دانشجو كمترين تاثيري نمي توانست از آنها بگيرد.

ــ درباره برداشت خود از وضع حقوق ايران توضيح بيشتري بفرماييد.
ــ از همان دوران دانشجويي دريافته بودم كه حقوق” در كشور ما وضعي قابل انتقاد دارد، هم از حيث صورت و هم ازحيث سيرت. از حيث صورت داراي اين عيب بود كه تمام نوشته هاي حقوقي ما مملو بود از عبارات قلمبه آميخته با الفاظ عربي آب نكشيده كه اشخاص عادي از آن هيچ سر در نمي آورد. البته، مرحوم دكتر امامي تا اندازه اي اينساده نويسي را در حقوق ما مرسوم ساخت.

ولي من تصميم گرفتم كه تا حدود زيادي ادبيات را در نوشته هاي حقوقي دخالت بدهم. زيرا معتقدم هيچ دليلي وجود ندارد كه چون ما حقوقدان هستيم نبايد هيچ ظرافتي در شيوه بيان خود داشته باشيم، و يا طوري بنويسيم كه چند غلط دستوري و چندين لغت و عبارت عربي هم توي آن گنجانده شده باشد و در مجموع نثر حقوقي ما طوري نوشته شود كه ديگران قادر به فهم آن نباشند. چه بهتر كه ما هم از ضرب المثلهاي فارسي استفاده كنيم و از شعر فارسي شاهد بياوريم و مطالبي را كه مطرح ميسازيم، بيشتر جنبه انساني داشته باشد تا بلاغتهاي متروك و مطرود.

مقارن همان ايام، همپاي عرفاني كه مرحوم سنگلجي در من مي دميد مرا هدايت كرد تا در بند الفاظ و عبارات و منطق نباشم. ساليان دراز منطق بر انسان حكومت كرد. منطق صوري ما را به هر جا كه مي خواست ميبرد و حالا چرخه تاريخ عوض شده. لذا دوراني فرا رسيده كه ما بايد سوار بر منطق باشيم و از منطق، كه صرفا ابزاري بيش نيست، براي كشاندن قواعد به سوي عدالت استفاده كنيم.

بدين ترتيب عشق به عدالت ـ كه بعدها من خودم را دربسياري از مقالاتم سرباز عدالت” ناميدم ـ در من تقويت شد. اگر كسي نوشته هاي مرا در دوراني كه وارد دادگستري شدم با سالهاي اخير مقايسه كند، در مييابد كه چه اندازه تفاوت دارد.

من در آن روز كسي بودم كه ميخواستم تنها به قانون احترام بگذارم و اراده قانون گذار را اجرا نمايم، ولي امروز بيشتر در صدد آن هستم كه از قانون به عنوان ابزاري» براي رسيدن به عدالت استفاده نمايم. اين تغيير جهت و تغيير فكر در نوشته هاي من كاملا محسوس است. به همين دليل سبك وشيوه جديدي را، هم در ارائه مطالب و هم در ماهيت آنها انتخاب كردم كه مورد استقبال دانشجويان قرار گرفت، هر چند كه ابتدا با مخالفت هاي شديدي مواجه شدم.


سير تحول تاريخچه زندانها
سير تحول زندانهاي دنيا
در زمانهاي گذشته ، مجازاتها با قساوت و شقاوت اجراء و مجازاتهائي از قبيل زنده به گور كردن - سوزاندن - طعمه حيوانات درنده ساختن - كور كردن و انواع شكنجه هاي بدني رواج داشته است .زندان محلي بوده كه متهم را در آنجا نگهداري مي كردند تا در روز دادرسي در دادگاه حاضر نمايند . معمولا زندانها در زير قصرها و يا در قلاع بنا مي شد و جايي تاريك و ناسالم بود . زندانيان وضع تأثرانگيز داشته و اكثرا محكومين در زندانها جان مي سپردند .روحانيون مذهب مسيح ، اول كساني بودند كه با ابراز تنفر از خونريزي ، خواستار تعديل مجازات شده و مجازات حبس را به جاي كيفر اعدام توصيه كردند و براي اصلاح و تربيت زندانيان اقدام و از زندانها بازديد به عمل آوردند .
در سال ٨١٧ ميلادي در مجمع روحانيون مسيحي در رم ، مقررات مربوط به اداره زندانها تصويب و تأكيد شد كه زندانها بايد جنبه اصلاحي و تربيتي داشته باشند و براي نيل به اين هدف ، زندانيان بايد به روش انفرادي نگهداري شده و به آنان كار دستي آموخته شود . اجازه خواندن كتب مذهبي را داشته و روحانيون در زندانها ، زندانيان را ملاقات و با نصايح سودمند آنان را به راه راست هدايت كنند . در اجراي تصميمات مذكور در همان سال اولين زندان به روش انفرادي در رم بنا گرديد .
در سال ١٢٦٦ ميلادي مجمع عمومي روحانيون مسيحي به عنوان اينكه در روش انفرادي زنداني فرصت تأمل و تفكر را دارد و از تنهائي زجر كشيده و از عمل خود نادم و پشيمان مي شود و با تحمل مشقت روان پاك و منزه مي گردد اجراي روش مذكور را تأئيد و تغيير نام زندانها به ندامتگاه را تأييد كردند .
در سال ١٥٥٧ در لندن قصر متروكي به نام بريدول BRIDWELL براي نگهداري ولگردان اختصاص يافت . در اين زندان كار اامي و روشهاي تربيتي در مورد محكومين اجرا مي گرديد .
در سال ١٥٩٩ در آمستردام ، زندان خاصي جهت آموزش كار و تربيت مذهبي زندانيان افتتاح و از سال ١٦٠٥ در اين زندان روش انفرادي اجرا مي گرديد .
در سال ١٦٢٣ در ناپل زنداني براي تفكيك ن از مردان ، اطفال از بزرگسالان به روش انفرادي بنا شد .
در سال ١٦٦٧ در فلورانس دارالتأديبي جهت تربيت جوانان تأسيس گرديد . در سال ١٧٠٣ در رم به امر پاپ كلمان XI زنداني تربيتي جوانان به روش انفرادي به نام سن ميشل » بنا و اين جمله در سر آن حك شده است : تبنيه بزهكاران با مجازات بي فايده است بايستي با روش خاص آنان را تربيت كرد . در اين زندان ، جوانان پسر كمتر از ٢٠ سال و اطفال طرد شده و در خطر ، به روش انفرادي توأم با كار نگهداري مي شدند .
در سال ١٧٣٥ زنداني جهت نگهداري ن به روش انفرادي در رم افتتاح شد .
در سال ١٧٨٧ در امريكا بنژامين فرانكلين Benjamin franklin كه به اروپا مسافرت كرده و با افكار و عقايد هوارد و بنتام آشنا شده بود انجمن زندانها را تشكيل و در سال ١٧٩٠ در فيلادلفي (ايالت پنسيلوانين آمريكا) اولين زندان انفرادي را بنا نمود .
در سال ١٧٩٧ در انگلستان اولين زندان به روش انفرادي افتتاح شد .
اجراي روش انفرادي نتايج اسف انگيز داشت و اغلب زندانيان پس از تحمل چند سال مجازات ، مبتلا به بيماريهاي رواني شدند .
در سال ١٨١٦ در ايالت نيويورك زندان ابرن Auburn افتتاح و زندانيان روزها دسته جمعي با هم كار مي كردند ولي حق حرف زدن با يكديگر را نداشتند و شبها بطور انفرادي بسر مي بردند .
در سال ١٨١٥ در زندان Sing روش ابرنين (رژيم مختلط) اجرا گرديد .زندانيان روزها باهم كار مي كردند و شبها بطور انفرادي نگهداري مي شدند .
در فرانسه با تصويب قانون ٦ اكتبر ١٧٩١ مجازات حبس در سر رديف ساير مجازاتها قرار گرفت و در قانون جزاي ١٨١٠ سه نوع زندان با اعمال شاقه ، دارالتأديب و بازداشتگاه پيش بيني شد ولي عملا زندانيان و بازداشتي ها در يك زندان نگهداري مي شدند . در سال ١٨٤٠ در يك جزيره استراليا ، روش تدريجي در مورد تبعيدشدگان اجرا گرديد.
مفهوم كلمه زندان تحت عنوان يسجن ، امسك ، وقف ، در آيات متعدد قرآن كريم ذكر شده است . در آيه ٣٥ سوره يوسف مي فرمايد :
ثم بدالهم من بعد ما راوا الايات ليسجننه حتي حين .
(آنانكه دلائل روشن پاكدامني و عصمت يوسف را ديدند باز چنين صلاح دانستند كه يوسف را چندي زنداني كنند و به حبس فرستادند)
و همچنين در آيه ١٥ سوره نساء چنين مقرر گرديده :
واللاتي ياتين ال من من نسائكم فاستشهدوا عليهن اربعه منكم فان شهدوا فامسكوهن في البيوت حتي يتوفيهن الموت اويجعل الله لهن سبيلا .
(نيكه عمل ناشايست كنند و چهار شاهد مسلمان بر آنها بخواهيد چنانچه شهادت دادند در اين صورت آنانرا در خانه نگهداريد تا عمرشان به پايان رسد يا خدا براي آنها راهي پديدار گرداند .) عده اي از فقها كه به مشروعيت حبس كردن از نظر قرآن مجيد معتقدند و به قسمت آخر آيه ٣٣ از سوره مائده تمسك مي جويند كه مي فرمايد : اوينقوامن الارض . و مي گويند مراد از نفي در اين آيه زنداني كردن است .

با توجه به روايات ، در صدر اسلام محل ويژه اي براي زنداني كردن افراد وجود نداشته و اسيران را يا در مسجد بطور موقت نگهداشته و يا در ميان مسلمين كه با حكومت وقت همكاري صميمانه داشتند تقسيم مي كردند تا از آنان نگهداري نمايند .
در حديث آمده است كه حضرت رسول (ص) مردي از طايفه بني حنيفه كه او را شمامه بن آثال مي گفتند و بزرگ طايفه بود در مسجد مدينه حبس كرد . حضرت رسول اكرم همواره زنجير كردن اسراء و زندانيان را نهي مي فرمودند و در صدر اسلام زن و مرد زنداني از هم جدا نگهداري مي شدند .
در روايات آمده است كه رسول اكرم (ص) افراد را در اتهام خون ، حبس مي فرمودند و در اتهامات ديگر ، مقداري از روز را حبس مي كردند . روش مذكور همان روش نيمه آزادي است كه امروز در كشورهاي مترقي اجرا مي گردد .
نخستين زندان در اسلام را حضرت علي (ع) در كوفه از بورياي فارس ساخت و آنجا را نافع» ناميد و سپس زندان ديگري از خاك و گل بنا كرد اسم آنجا را مخيس» (خار كردن - نرم كردن ) گذاشت . كيفر حبس بر پايه تفكر اصلاحي و توبه بوده است .
از حضرت علي (ع) نقل شده است كه آن حضرت به افرادي از زندانيان كه قصد حضور در نماز جمعه را داشتند اجازه مي داد كه به نماز جمعه بروند و بعد از اتمام نماز دوباره به زندان برگردانده مي شدند .

يكي از بازاريهاي اهواز به امام خيانت كرد و آن حضرت به رفاعه كه زندانبان محكوم بود نوشت : چنانچه كسي براي او غذائي و نوشابه اي و يا رختخوابي آورد از آن جلوگيري مكن . دستور بده زندانيان را به جز ابن هرمه» هنگام شب براي تفريح و هوا خوري به حياط زندان بياورند چنانچه در مورد ابن هرمه نيز احتمال خطر ندادي او را هم به همراه ديگران به خارج زندان بياور».
حضرت علي (ع) مرتبا از زندانها بازديد و از احوال زندانيان جويا مي شد .
در زمان عمربن خطاب كه سرزمين مسلمانان وسعت يافت و بر تعداد امت مسلمانان افزوده شد نياز جامعه به زندان بيشتر مشهود گرديد . عمر در مكه خانه اي را از سفوان بن اميه به چهار هزار درهم خريد و به زندان اختصاص داد . بعد ا زندانهائي در شهرهاي مختلف بنا و اكثر آنها به نام همان شهر ناميده شد . از ويژگيهاي زندانهاي آن زمان تفكيك زندانيان به شرح زير بود :
o زندان خاص بدهكاراني كه به علت عدم پرداخت بدهي بازداشت مي شدند .
o زندان مخصوص سارقين
o زندان ساير خطا كاران

در زمان خلافت امويان زندانهاي متعددي در حجاز ، عراق و شام احداث شد . شهرت اينگونه زندانها به علت شخصيتهائي بود كه در آن زنداني بودند . بدترين زندان دوره بني اميه ، زندان واسط در عراق بود بطوري كه مورخين نقل كرده اند ١٨٠ هزار نفر زن و مرد در محوطه وسيعي بدون سقف و پوشش در آنجا نگهداري مي شدند .
حبس با شكنجه توأم بود و زندانيان را با زنجيزهاي آهني مي بستند گاهي خليفه اي به حكومت مي رسيد و با صدور عفو مردمي ، زندانيان را آزاد مي كرد والا زندان محل مرگ تدريجي بود .
به مرور زمان عده اي از اتباع كشورهاي ديگر در بين مسلمين به حكومت رسيدند با نهايت قساوت و شقاوت ، انواع شكنجه هائي را كه در كشورشان متداول بود به مورد اجراء گذاشته و از هر گونه ظلم و بي رحمي دريغ نداشتند .


تبلیغات

محل تبلیغات شما

آخرین ارسال ها

آخرین جستجو ها

زتدگی آرام کاررشناس رسمی - حقوق خانواده حقوق ثبتی